Language and Literature of Roma within Translation in the Western Balkans: Poetry in Self-Translation

Ova monografija razvija i kreira, po prvi put, u području istoriografije Zapadnog Balkana, analizu romske književnosti (poezija) u prevodu, uzimajući u obzir veću dinamiku romskog jezika, kulture i književne produkcije. U kontekstu ove monografije tražim i ispitujem dvojezične/višejezične romske pesnike/pisce koji prevode sami sebe odnosno svoja dela. Iako dvojezični/višejezični, romski pesnici/pisci svesni su potrebe autoprevođenja radi razumevanja ne samo od strane čitalaca pripadnika većinskih naroda i njihovih većinskih jezika, nego i od strane svojih (romskih) čitalaca pripadnika drugih romskih grupa koji govore različite romske dijalekte. Kao jedan od značajnijih faktora bitnih za dvojezično i višejezično autoprevođenje je individualno samopouzdanje u svoje sopstveno pisanje. Na autoprevod, kod romskih pesnika i pisaca, pored samopouzdanja utiče još nekoliko faktora: samosvest o razlikama između dijalekata, svesnost o razlikama u običajima i navikama, svesnost o razlikama u nivoima znanja romskog i razlikama u novoima znanja većinskog/ih jezika, a koje zavisi od individualnog nivoa obrazovanja... This monograph develops and creates, for the first time, and in the area of the Western Balkans historiography, an analysis of Romani literature (poetry) within translation, taking into account the larger dynamics of Romani language – Romani čhib, culture, and literary production. In the context of this monograph, I seek to investigate bilingual/multilingual Romani poets/writers who self-translate. Even though bilingual/multilingual, Romani poets/writers are aware of the need to be self-translated in order to be understood not just by majority language readers but also by own (Romani) different dialect speaking readers. While self-translating Romani writers ‘translate themselves’ and ‘transform themselves’ in their literary expression through self-translation. Their self-translation, besides self-confidence in one’s own writing, influence several factors: self-awareness about differences between dialects, cultures, customs and habits; levels of knowledge of Romani; and levels of knowledge of majority language(s), which depend on individual levels of education.