Istorija čovečanstva - Srednji vek

U ovom tomu prikazana je jedna duga i neobična epoha koja je u renesansi viđena kao period između antike, veličanstvene klasične civilizacije Evrope i renesansnog poleta. Zato je nazvana srednji vjek. Srednji vjek obuhvata razdoblje od kada je hrišćanstvo postalo državna religija pa sve do burne reformacije, pojave protestantizma. U srednjem vjeku javila se i nova velika religija, islam, koja je bitno uticala na oblikovanje čitavog svjeta. Pokretani su krstaški ratovi, Evropu su osvajali Huni, Arapi, Turci... Od pada Rimskog carstva do pada Vizantije nastajalo je i propadalo franačko, germansko, Latinsko carstvo. Srednji vijek je doba feudalizma i njegovih staleža, razvoja poljoprivrede i otežane trgovine, konkurencije centralizovane islamske države i kompozitnih feudalnih zapadnih država. Uz sva srednjovjekovna blaga, u ovom tomu čitalac će se susresti i sa srednjovjekovnom Srbijom i njenim spomenicima kulture. Niti je bio idilčan i viteški, niti okrutan i mračan. Srednji vijek je, sa svojim viteškim turnirima i damama, zamkovima i krstaškim pohodima, rasplamsao bujnu maštu romantičarskih stvaralaca i inspirisao ih da stvore veličanstvene likove koji nikada nisu postojali... Valtera Skota da stvori Ajvanha, a Viktora Igoa da kreira Kvazimoda. Ali srednjovekovlje je takođe bilo epoha na koju se i u prosvetiteljstvu gledalo s gnušanjem, kao na istorijski period feudalne represije i vjerskog fanatizma. Hiljadugodišnja istorija srednjeg vjeka nesumnjivo sadrži širok spektar nijansi koje su se razlivale prostranim teritorijama tri velika bloka srednjovjekovne civilizacije: zapadnog hrišćanstva, vizantijskog svjeta i islama. Pored toga, srednjovjekovni ćovjek bio je svjedok jedne epohe fascinantne po mnogim aspektima: od kulinarski đakonija pa do funkcionisanja parlamentarnih institucija, od seljačkih buna do izgradnje katedrala, od Karla Velikog do osmanlijskih sultana, od Marka Pola do Kristofora Kolumba... Činjenica je da je srednji vjek zapravo mnogo prisutniji u savremenom društvu nego što nam se može učiniti na prvi pogled, kulturna zaostavština iz te epohe je kamen temeljac svjeta u kome živimo: institucija parlamenta, gradski život, nacionalne države, evropski jezici i postojanje univerziteta samo su neki od brojnih elemenata koje nam je srednjovekovlje ostavilo. A danas bi, više nego ranije, trebalo da se zagledamo u taj istorijski period i u njemu potražimo korjene dijaloga između islamskog i zapadnog svjeta, dijalog koji svojevremeno bio veoma plodonosan. (iz predgovora)